00:00
Κάλαντα Χριστουγέννων
Πιδιά μ’, ήρθαν τα κόλιαντα κι όλοι να ’τοιμαστείτι·
πάρτε και τις τζιομάκες1 σας και στουν αϊ-Λιά να βγείτι.
Kι απ’ τον αϊ-Λιά στον Πρόδρομο, στα τρία τα πηγάδια,
εκεί θα γεν’ το σύνταγμα, θα γεν’ το συναγώγι·
εκεί θ’ ανάψ’ τις κλάδαρες, θα πούμε «κι από χρόνου».
[Παινέματα για τον τσέλιγκα.]
Εδώ ’χουν χίλια πρόβατα και πεντακόσια γίδια·
λύκους να φάει τα πρόβατα και τσάκαλος τα γίδια.
Εσένα πρέπ’, Κωστάκη μου, τσέλιγκας για να ίσι,
μα κάτ’ στους κάμπους μην τα πας, στα πράσινα λιβάδια·
ικεί βόσκουν τα πρόβατα κι αστοχούν2 τ’ αρνιά τους.
1τζιομάκα ή τζιουμάκα: ξύλο με το οποίο τα παιδιά χτυπούν τις πόρτες των σπιτιών
2αστοχούν: ξεχνάνε
Τα κάλαντα που τραγουδιούνταν σε κάθε σπίτι διέφεραν ανάλογα με την οικογενειακή, επαγγελματική ή κοινωνική κατάσταση των ανθρώπων που έμεναν εκεί. Για παράδειγμα, υπήρχαν κάλαντα για το μωρό, τους παππούδες, τη νοικοκυρά, τον γραμματικό, τον τσέλιγκα, τον παπά, τον αρραβωνιασμένο ή την αρραβωνιαστικιά, τον ανύπαντρο ή την ανύπαντρη, κ.ά.
Κώστας Χρυσάκης (2023)
Η Δόμνα Σαμίου κατέγραψε τα κάλαντα και τα παινέματα τη δεκαετία του 1970 στη Σιάτιστα.
Τα Τραγούδια και οι Τόποι τους – Ελληνικά Κάλαντα. Πενήντα επτά κάλαντα από τις περιοχές του ελληνισμού πάνω σε έναν διαδραστικό χάρτη. Κάλαντα των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων με οδηγό το Αρχείο της Δόμνας Σαμίου. Ξεκινήστε την περιήγηση
Τραγούδι
Τραγούδι
Πληροφορητές
