00:00
Μαύρα μάτια κι αν θελήσω, τα ’χω εις το χέρι μου -βρ’ αμάν, αμάν-
μένα τα ’χει το πουλί μου, το δικό μου ταίρι μου -βρ’ αμάν, αμάν.
Ντούνεμε, ντουμανάκι, ντούνεμε, βάι, βάι,
ντούνεμε, ντουμανάκι, ντούνεμε, βάι.
Άσπρο μου τριανταφυλλάκι, τον ανθό σου ρέγομαι -βρ’ αμάν, αμάν-
όταν λείπεις, λύπην έχω κι όταν έρθεις, χαίρομαι -βρ’ αμάν, αμάν.
Ντούνεμε, ντουμανάκι, ντούνεμε, βάι, βάι,
ντούνεμε, ντουμανάκι, ντούνεμε, βάι.
Παμ-ποράκι1 του Μπουρνόβα και καρότσα του Μπουτζά -βρ’ αμάν, αμάν-
πόσα τάλιρα γυρεύεις να μας πας στον Κουκλουτζά2 -βρ’ αμάν, αμάν.
Ντούνεμε, ντουμανάκι, ντούνεμε, βάι, βάι,
ντούνεμε, ντουμανάκι, ντούνεμε, βάι.
1 Περίπου μέχρι το 1870, από τη Σμύρνη μετέβαιναν στον Μπουρνόβα με βαποράκια ως τη Σκάλα του Μπουρνόβα (αποβάθρα) κι από εκεί με καρότσες, αφού ο Μπουρνόβας δεν ήταν παραθαλάσσιος. Όταν έγινε η σιδηροδρομική σύνδεση Σμύρνης – Μπουρνόβα, πολλοί εξακολουθούσαν να λένε ότι «ηπηαίνανε με το παμ-ποράκι» στο γραφικό προάστιο, εννοώντας όμως το τρένο.
2 Μπουρνόβας, Μπουτζάς, Κουκλουτζάς: γνωστά προάστια – χωριά της Σμύρνης, με πλειοψηφία ελληνικού πληθυσμού.
Μετά από ένα ηδυπαθές εισαγωγικό ταξίμι, ακολουθούν δίστιχα της αγάπης πάνω σε μια μελωδία που χορεύεται στα βήματα του καρσιλαμά, όπως τον χορεύουν με χίλιες δυο παραλλαγές στη Μυτιλήνη και στα γειτονικά παράλια της Αιολίδας και της Ιωνίας. Τα δύο πρώτα δίστιχα παρουσιάζουν ιδιαίτερη ποιητική αξία και με αλληγορικό τρόπο αποδίδεται το αντικείμενο του πόθου (πουλί, τριανταφυλλάκι), που έχει ομορφιά και χάρη. Το τρίτο δίστιχο έχει σαφέστατη σμυρναίικη προέλευση και το συναντάμε στην ευρύτερη περιοχή της ιωνικής πρωτεύουσας τραγουδισμένο σε διάφορους χαβάδες.
Το δωδεκασύλλαβο κι ενδεκασύλλαβο σταθερό τσάκισμα ντούνεμε, ντουμανάκι…αποτελείται από άλογες ρυθμικές λέξεις και μας μεταφέρει στην ατμόσφαιρα των τραγουδιών της λεγομένης «Σμυρναίικης Σχολής» και των πρώτων ρεμπέτικων (παράβαλε τα αντίστοιχα τούρνε, τουρνενέ ή ντούρου, ντούρου κλπ.).
Θοδωρής Κοντάρας (2022)
Ζωντανή ηχογράφηση από τη συναυλία Μικρασιάτικα τραγούδια με τη Δόμνα Σαμίου, που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στις 8/3/2005.
Η Δόμνα Σαμίου έμαθε το τραγούδι από τον Σίμωνα Καρά και το τραγούδησε μαζί με τους μουσικούς και τη χορωδία του Συλλόγου προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής σε μία από τις ραδιοφωνικές εκπομπές του Σίμωνα Καρά Ελληνικοί Αντίλαλοι, τη δεκαετία του ’50.
Τραγούδι
Κλαρίνο
Βιολί
Κανονάκι
Λάφτα
Λαούτο
Τουμπελέκι
Ντέφι
