Μαγικός αγερμός για την αναβροχιά ⬥ Περπερούνα περπατεί και το Θιό παρακαλεί για να βρέξει μια βροχή μια βροχή, μια σιγανή για να γέν’ τα στάρια μας κι τα καλαμπόκια μας. Μπάρις, μπάρις τα νιρά, μπάρις, μπάρις τα κρασιά. *μπάρις: λακούβες με νερό
ν-Ήρθαν, μα λεν , ήρθαν τα Κρητικά, Κρητικά παιδιά ν-ήρθαν τα Κρητικά-να παιδιά, τα ’μορφοπαλληκά-να-ρια, τα ’μορφα και τα νόστιμα και τ’ αρραβωνιασμένα. Καράβιν ισκαρώσανε καταμεσού πελάγου, βάζουν κατάρτια μπρούτζινα κι αντένες ασημένιες και τα πανιά μεταξωτά και ξάρτια συρματένια, κι είν’ ’μορφο το καράβι τους κι ο νιος που [...]
Κάλαντα Χριστουγέννων ⬥ Καλήν εσπέραν, άρχοντες, αν είναι ορισμός σας, Χριστού τη Θεία γέννηση να (μ)πω στ' αρχοντικό σας. Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλη, οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρε η φύσις όλη. Εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων, [κι] ο Βασιλεύς των ουρανών κι ο Ποιητής των [...]
Κάλαντα Χριστουγέννων ⬥ – Κόλιαντα, μπάμπω, κόλιαντα, δώσ' μας μια κολιαντίνα και σαν δεν έχεις κόλιαντα, δώσ' μας κι ένα κορίτσι. – Και τι το θέλεις το κορίτσ' κι τι να μολογήσεις; – Να το φιλώ, να το τσιμπώ, να μι ζησταίν' το βράδυ. [Παινέματα για ανύπαντρη κόρη.] Μέσα σε [...]
Λεβέντης εξεκίνησε για τη Μακιδουνία, τα παλληκά- τα παλληκάρια ο Παύλος σύναξε, τα παλληκάρια σύναξε κι όλο το Εικοσιένα. «Παιδιά, μας κράζει η Καστοριά κι όλη η Μακιδουνία, μας προσκαλούν τα Γρεβενά». Γέφυρα θε να φκιάξω σ’ όλα τα ρέματα για να περάσ’ ο Παύλος με τα στρατεύματα». Φωτ. Σωτήριος [...]
Μας χάλασαν κι αϊμάν αϊμάν εννιά χωριά και δεκαπέντε κάστρα, πρόβαλε να δεις, αμάν, κορμί που τυραννείς. Μας πάτησαν, κι αϊμάν αϊμάν τη Νιάουστα που ήταν κεφαλοχώρι, άστρο της αυγής, αμάν, γιατι άργησες να βγεις; Ένα μήλο αμάν, κι άλλο μήλο αμάν, βράδιασε και πού θα μείνω. Πήραν μανούλες με παιδιά [...]
Με μήνυσε-νε η γ-αγάπη μου, ζηλεμένο μου να πα’ να τη φιλήσω, φέγγεις φιγγάρι μ’, φέγγεις να πα’ να τη φιλήσω, λαμπρό μου φιγγαρά(κι). Μα ’γώ ’μαν ξένος κι ατζαμής, τη στράτα δεν την ξέρω. Μα παίρνω το στρατί-στρατί, τ’ ωρηό το μονοπάτι το μονοπάτι μ’ έβγαλε στης αγαπώς την πόρτα. [Βρίσκω τις [...]
Με μήνυσε μια αρχόντισσα, γαλανή γαλαζιανή, με μήνυσε μια αρχόντισσα, κόρη Καλαματιανή, να πάω να δειπνήσω, μαύρα μάτια να φιλήσω. Μι στρώνει στρώσις δώδεκα κι ένα χρυσό παπλώμα, πέφτ’ αγκαλιάζω κούτσουρο, Θε μου, ξημέρωσέ με. Με κάλεσε και μια φτωχή να πάω να δειπνήσω. Μι στρώνει μια παλιόψαθα κι ένα [...]
Μια γαλά-, σεβντίμ αμάν αμάν, μια γαλάζια περιστέρα αχ, μια γαλάζια περιστέρα αχ, πέταξι και πάει ’σια πέρα. Το ιβουνό βουνό πιτούσι και το ταίρι της ζητούσι. Ταίρι μου, ξενιτεμένο, πες μου πώς να περιμένω.
Μια προυσταγή μιγά-, μια προυσταγή μιγά-, μια προυσταγή μιγάλη προυστάζ’ ου βασιλιάς να κατιβ’ η γιαρμάδα κι ου καπουδάν πασάς. Να κατιβ’ η γιαρμάδα κι ου καπουδάν πασάς. Μι του Θιού του λόγου κι μι του βασιλιά, η γιαρμάδα ν-ικατέβη στα δώδικα νησιά. Βγαίνουν στουν Κάβου Ντόρου καράβια φουβιρά. Σαν [...]
Από την περιοχή της Νάουσας. O «μουσταμπέικος» χορεύεται ιδιαίτερα τις αποκριές που σύμφωνα με παλιά βυζαντινή παράδοση γιορτάζονται στη Μακεδονία κατά το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων (Μπούλες). Ηχογραφήθηκε το 1975.
Αργός σκοπός από την περιοχή της Νάουσας παιγμένος με ζουρνά και νταούλι, από τοπικούς οργανοπαίκτες. Περιέχει εξαιρετικά πολυσύνθετα, πλούσια και εναλλασσόμενα ρυθμικά σχήματα, με ρευστότητα μέτρου και ρυθμικής αγωγής. Το μέτρο είναι πότε δίσημο, πότε ελεύθερο. Ηχογραφήθηκε το 1975.
Πιδιά μ’ σαν θέ- μαύρα πιδιά, πιδιά μ’ σαν θέλτι λιβιντιά πιδιά μ’ σαν θέλτι λιβιντιά κι κλέφτις να γινείτι, ιμένα να ρουτήσιτι του τι τραβούν οι κλέφτις. Δώδικα χρόνους έκανα στους κλέφτις καπιτάνιους. ν-Όλη μιρούλα πόλιμου, του βράδυ καραούλι. Ζιστό ψουμί δεν έφαγα, γλυκό κρασί δεν ήπια. [Το χέρι [...]
Πάνου σ’ βουνί, πάνου σ’ βουνί, πάνου σ’ βουνί -νί θε ν’ ανεβώ Ροϊδού- Ροϊδούλα ζαχαρένια, πάνου, πάνου σ’ μαρμαροβού(νι) να κόψου φούντα βάρσαμο και φούντα μοσχουκλά(δι) να φουρκαλώ τη θάλασσα ν’ αράζουν τα καρά(βια) να ’ρθούν καράβια να σταθούν και κάτεργα ν’ αρά(ξουν) να ’ρθει και με η αγάπη [...]
Αθυρόστομο αποκριάτικο τραγούδι από την Καστοριά. Ζωντανή ηχογράφηση από τη συναυλία «Τα Αποκριάτικα με τη Δόμνα Σαμίου», που πραγματοποιήθηκε το 2003 στο ΜΜΘ.
Πέντε μήνες γκιζερούσα μες στο γκιουλ μπαξέ, δυο μου μάτια, μες στο γκιουλ μπαξέ· για να βρω καλή γυναίκα για να παντρευτώ, δυο μου μάτια, για να παντρευτώ. Βρίσκω κόρη που κοιμούνταν στα τριαντάφυλλα. Έσκυψα να τη φιλήσω, δεν μου μίλησε. Ξανασκύφτω, ο καημένος, χαμογέλασε. [«Πού ήσουν, ξένε μ’, το χειμώνα όπου [...]
Ιστορικός θρύλος της Άλωσης ⬥ Πήραν την Πόλη, πήρανε, μωρέ πήραν τη Σαλονίκη πήραν κι την- πήραν κι την Αγια-Σοφιά. Πήραν κι την Αγια-Σοφιά, το μέγα μαναστήρι, μι τιτρακόσια σήμαντρα, μ’ ιξήντα δυο καμπάνις πάσα καμπάνα κι παπάς, [πάσα παπάς κι διάκος. Να κι η κυρά η Παναγιά, στην πόρτα [...]
Πιδιά μ’, ήρθαν τα κόλιαντα κι όλοι να ’τοιμαστείτι· πάρτε και τις τζιομάκες1 σας και στουν αϊ-Λιά να βγείτι. Κάλαντα Χριστουγέννων από τη Σιάτιστα. Καταγραφή της Δόμνας Σαμίου (δεκ. 1970)
