00:00
Κεντρική σελίδα / Το έργο της / Κατάλογος τραγουδιών / Αν θέλεις για να παντρευτείς
Αν θέλεις για να παντρευτείς,
γυναίκα για να πάρεις,
έλα ρώτησε και μένα
να σε πω ποια είναι για σένα.
Άσπρη γυναίκα μην πάρεις —
σακί αλευρωμένο·
το σακί τ’ αλευρωμένο,
πάντα θα ’ναι σκονισμένο.
Μαύρη γυναίκα μην πάρεις —
σουπιά τηγανισμένη·
η σουπιά τηγανισμένη,
πάντα θα ’ναι μαυρισμένη.
Κοντή γυναίκα μην πάρεις —
βουτσί του ταβερνιάρη·
το βουτσί του ταβερνιάρη,
τους μπεκρήδες κουμαντάρει.
Ψηλή γυναίκα μην πάρεις —
δεντρί ξεριζωμένο·
το δεντρί ξεριζωμένο,
πάντα θα ’ναι μαραμένο.
Μελαχρινή και νόστιμη
και μαύρα μάτια να ’χει·
κι αν γεράσει κι αν χαλάσει,
πάλι μαύρα μάτια θα ’χει.
Αποκριάτικο τραγούδι που δίνει μελωδικές συμβουλές σε έναν ανύπαντρο άνδρα για να βρει μια γυναίκα που να του ταιριάζει και να είναι κατάλληλη γι’ αυτόν.
Ένας «ειδικός» στις γυναίκες, με σατιρικό κι ευτράπελο τρόπο —αρμόζοντας στο πνεύμα της Αποκριάς—, αποκλείει τις περισσότερες λόγω φυσικών ατελειών που τις καθιστούν «ελαττωματικές». Η επιλογή στηρίζεται αποκλειστικά στα φυσικά χαρακτηριστικά, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη ψυχικά ή πνευματικά χαρίσματα. Οι ευρηματικές παρομοιώσεις του λαϊκού ποιητή προκαλούν γέλιο και ευθυμία: η πολύ λευκή γυναίκα είναι σαν αλευρωμένο σακί, η μαυριδερή, σαν τηγανισμένη σουπιά, η κοντή, σαν βαρέλι, και η ψηλή, σαν ξεριζωμένο δεντρί. Τούτα τα ψεγάδια οι υποψήφιες νύφες θα τα φέρουν διά παντός, ενώ μια μελαχρινή και νόστιμη μαυροματούσα, όσο κι αν χαλάσει στα γεράματα, πάντα θα γοητεύει με τα γλυκά μαύρα μάτια της. Αυτή, λοιπόν, η μελαχρινούλα, είναι η ιδανική νύφη.
Το θέμα αυτού του τραγουδιού, που έχει γνωμικό χαρακτήρα, είναι πασίγνωστο, κυρίως σε νησιωτικά και θαλασσινά μέρη, και το βρίσκουμε καταγεγραμμένο σε πολλές συλλογές δημοτικών τραγουδιών (π.χ. Δημ. Πετρόπουλου, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια Β΄, «Εκλογή συζύγου», σελ. 188).
Θοδωρής Κοντάρας (2022)
Ζωντανή ηχογράφηση από τη συναυλία Μικρασιάτικα τραγούδια με τη Δόμνα Σαμίου, που πραγματοποιήθηκε στις 8 Μαρτίου 2005 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Το κατέγραψε ο Μακρινός Νίκος Καραγεωργίου το 1982 στη Νέα Μάκρη και το ονομάζει «Συμβουλές για παντρειά». Το τραγούδι αυτό, μαζί με άλλα από τη Μάκρη και το Λιβίσι της Μικράς Ασίας, το παρέδωσε στη Δόμνα Σαμίου, προκειμένου να ενταχθούν στο αρχείο της.
Νίκος Καραγεωργίου. Νέα Μάκρη, 1982
© Αρχείο Δόμνας Σαμίου
Τραγούδι
Κλαρίνο
Βιολί
Κανονάκι
Λάφτα
Λαούτο
Μπεϊντίρ
Μπεϊντίρ
Πληροφορητές