00:00
Το κανονάκι (ή qanun στα τούρκικα, σπανίως quanun στα αραβικά) παίρνει το όνομά του από τον Πυθαγόρειο όρο κανών, δηλαδή κανόνας, που αναφέρεται στους μαθηματικούς λόγους των δονούμενων χορδών.
Ανήκει στην οικογένεια των ζιθεροειδών (zither) και είναι άμεσος απόγονος του ψαλτηρίου, ενός οργάνου που προήλθε από τη Μέση Ανατολή και διαδόθηκε στην Ελλάδα κατά τη Βυζαντινή εποχή. Σε τοιχογραφίες που χρονολογούνται λίγο μετά τον 10ο αιώνα, εικονίζεται ο Δαβίδ να συνοδεύει τους ψαλμούς του με ψαλτήριο σχεδόν πανομοιότυπο με το σύγχρονο κανονάκι· η μόνη διαφορά είναι ότι το ψαλτήριο παιζόταν στηριγμένο στο στήθος, ενώ το κανονάκι τοποθετείται στα γόνατα του εκτελεστή.
Το κανονάκι έχει σχήμα ορθογώνιου τραπεζίου και κατασκευάζεται από ξύλο. Οι χορδές, που παλαιότερα ήταν από έντερο (σήμερα από νάιλον), εκτείνονται κατά την κατακόρυφη διάσταση του τραπεζίου. Το ηχείο αποτελείται εν μέρει από ξύλο και εν μέρει από δέρμα. Το όργανο διαθέτει κλειδιά, τα οποία, μέσω καβαλάρηδων, ρυθμίζουν το μήκος των χορδών και επιτρέπουν την ακριβή ρύθμιση του κουρδίσματος. Το παίξιμο γίνεται με τη βοήθεια ειδικών πλήκτρων (πέμματα), κατασκευασμένων από ασήμι ή όστρακο, τα οποία προσαρμόζονται στους δείκτες των δύο χεριών. Η μουσική έκτασή του καλύπτει τρεις οκτάβες και τρεις νότες, ενώ οι 72 χορδές του είναι κουρδισμένες ανά τρεις σε ταυτοφωνία (unison).
Κανονάκι
