00:00
Σαν τηλ μάνα, σαν τηλ μάνα –χάι μάνα
Και σαν εκεί(ν’) την μάνα –σίσι
Που είχε τα εννιάν παιδιά –χάι μάνα
Και τα εννιά νυφάδες –σίσι
Έχειναν1 και στο σπίτι της –χάι μάνα
Εννιάν παιδιών νανούδια2–σίσι
Απλώναν στα τσαλούδια3 της –χάι μάνα
Εννιάν παιδιών ντιλμπέντια4 –σίσι
Μάνα, ζύμω, μάνα κόλλα5 –χάι μάνα
Κάνε μας μπαξουμάτια6 –σίσι
(ν)Ο Βασιλιάς μάς ώρισε –χάι μάνα
Να πάμ’ ωριόν ταξίδι –σίσι
[Τα οχτώ ’δέρφια καβαλίκεψαν
τό ’να ’κι7 καβαλικεύει…]
1έχειναν: κουνιόντανε
2νανούδια: κούνιες
3τσαλούδια: δέντρα
4ντιλμπέντια: φακιόλια
5κόλλα: ψήσε
6μπαξουμάτια: παξιμάδια
7’κι: δεν
Η υπόθεση αυτού του ακριτικού τραγουδιού, που στα Ποτάμια χορευόταν κυκλικά στις μεγάλες γιορτές, αφορά εννιά αδέλφια από τα οποία το μικρότερο πηγαίνοντας στον πόλεμο κατασπαράζεται από τα μαύρα πουλιά ή (σε άλλη παραλλαγή) από τον Μαυρήγιαννη. Μια άλλη πιο εκτεταμένη παραλλαγή που αναφέρεται στον τρόπο που σκοτώθηκε ο μικρός αδελφός δημοσιεύεται από την Ακαδημία Αθηνών (βλ. βιβλιογραφία). Στο τραγούδι ύστερα από κάθε μισό στίχο, μπαίνουν εναλλάξ δύο ξένες προς το κείμενο λέξεις (χαϊμάνα – σίσι). Όταν ρωτήθηκαν οι πληροφορητές για τη σημασία του «σίσι» απάντησαν ότι είναι επιφώνημα χωρίς ιδιαίτερο νόημα, που βοηθάει τον τραγουδιστή να ολοκληρώσει τη μελωδία.
Μέτρο: 2/4.
Έκταση: Διάστημα ελαττωμένης 5ης (σολ♯-ρε).
Κλίμακα: Χαμηλό τετράχορδο της λα ελάσσονος με προσαγωγέα.
Καταγραφή του Συλλόγου Δημοτικών Τραγουδιών (μετέπειτα Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο), με επικεφαλής τη Μέλπω Μερλιέ, το 1930.
Τραγούδι
Πληροφορητές
