00:00
Κάλαντα Χριστουγέννων
Στέλνει, λαλεί τσι άρχοντες και τσι γραμματισμένοι,
πού ο Χριστός θα γεννηθεί και η γραφή τι λέγει.
Κι οι άρχοντες ερεύνησαν και είπαν στον Ηρώδη
πως έμελλε να γεννηθεί στη Βηθλεέμ την πόλη.
Χιλιάδες δεκατέσσερις βρέφη μικρά φονεύει·
μεγάλος θρήνος έγινε μέσα στη Βηθλεέμη.
Ηρώδη, κακοκέφαλε και κακομοιριασμένε,
με του Θεού τη δύναμη πολέμησες, καημένε.
Και από καιρού να ’στε καλά, να ’ρθουμε να σας δούμε
και τα γενέθλια Χριστού πάλε να σας τα πούμε.
Και βάλτε τα χεράκια σας μες στα βαλάντιά σας,
και χαρίστε μας χάρισμα, ό,τι βαστά η καρδιά σας.
Χρόνια πολλά!
Ηχογραφήθηκε σε στούντιο το 2011. Η Δόμνα Σαμίου κατέγραψε τα κάλαντα το 1983 στον Νέο Μαρμαρά Χαλκιδικής, από την Αννέτα Ροδίου.
Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή του χρόνου,
ακούσετε και μάθετε πως ο Χριστός γεννάται,
να σ’ αξιώσει ο Θεός, αφέντη μου, να πάτε.
Κάτω στην πόλη Βηθλεέμ, μέσα σε ένα σπήλιο,
εκεί γεννήθηκ’ ο Χριστός κι έλαμψε σαν τον ήλιο.
Στο σπήλαιο γεννήθηκε, πιάσαν και τον σηκώσαν,
στη φάτνη τον εβάλανε και τον εσπαργανώσαν.
Κι η Παναγιά η Δέσποινα κι ο Ιωσήφ ο μνήστωρ
στεκόνταν και εθαύμαζαν πως εγεννήθ’ ο κτήτωρ.
Κι οι άγγελοι πετούσανε κι ανεβοκατεβαίναν.
– Δόξασι, Ιησού Χριστέ, υμνούσανε και λέγαν·
δόξασι τον Πατέρα σου και στ’ Άγιο Πνεύματί σου.
Και οι ποιμένες φύλαγαν, τα πρόβατά τους βόσκαν,
εγνώριζαν και έβλεπαν στον ουρανό μια δόξαν.
Και άγγελος εξ ουρανού κατέβη και τους είπε
ότι ο Χριστός γεννήθηκε και σύρτε να τον δείτε.
Τρεις Μάγοι απ’ την Ανατολή εφύλαγαν το κάστρο,
κείνη τη νύχτα είδανε ένα μεγάλο άστρο.
Ευθύς τ’ ακολουθήσανε, πέσανε καταπόδι·
φτάσανε στην Ιερουσαλήμ, πήγανε στον Ηρώδη.
Και ο Ηρώδης τους ρωτά και κείνοι τον ελέγαν:
– Ήρθαμ’ να προσκυνήσομε τον Μέγα Βασιλέαν.
Και ο Ηρώδης τ’ άκουσε, πολύ του κακοφάνη·
ένας μεγάλος ταραγμός μες στην καρδιά τον πιάνει.
Και πάλι τους ξαναρωτά και πάλι τους ρωτάει:
– Ετούτο πότε έγινε και τ’ άστρο πότε εφάνη;
– Δύο έτη είναι σήμερα εμείς που περπατούμε,
τον Βασιλέα του παντός γυρεύουμε να δούμε.
– Τότε, τους λέει, σύρτε σεις και δγείτε να τον βρείτε·
και απ’ εδώ γυρίσετε, χαμπέρι να μου πείτε.
Να ’ρθω εγώ να τους τον δγιώ και να τον προσκυνήσω·
κι ένα μεγάλο χάρισμα έχω να του χαρίσω.
Πήραν τον δρόμο πήγανε στη Βηθλεέμ την πόλη
μικροί, μεγάλοι στέκονταν και τον θαυμάζαν όλοι.
Χαίρε, ω πόλη Βηθλεέμ, τους Μάγους που ’ρθαν τώρα,
όπου γυρεύουν τον Χριστό να τον χαρίσουν δώρα.
Κι ανοίξανε τους θησαυρούς, δώρα τονε χαρίσαν·
και ως Θεό αληθινό, πέσαν τον προσκυνήσαν.
Κι αφού τον επροσκύνησαν, ευθύς πάλι μισεύουν,
και τον Ηρώδη μελετούν να πάνε για να εύρουν.
Μα άγγελος εξ ουρανού κατέβη και τους είπε:
– Μην πάτε στην Ιερουσαλήμ, απ’ άλλο δρόμο σύρτε.
Κι οι Μάγοι εδιαβήκανε κι απ’ άλλο δρόμο πήγαν·
κι ο Ιωσήφ τη Μαριάμ, επήρε και εφύγαν.
Και ο Ηρώδης έμεινε σαν σκύλος ντροπιασμένος·
κι οι Μάγοι τον γελάσανε κι έμεινε μπομπιασμένος.
Κι απ’ τον πολύ του τον θυμό και την αραθυμιά του,
βαριά αρρώστια τρομερή πλακώνει την καρδιά του.
Στέλνει, λαλεί τσι άρχοντες και τσι γραμματισμένοι
πού ο Χριστός θα γεννηθεί και η γραφή τι λέγει.
Κι οι άρχοντες ερεύνησαν και είπαν στον Ηρώδη
πως έμελλε να γεννηθεί στη Βηθλεέμ την πόλη.
Χιλιάδες δεκατέσσερις βρέφη μικρά φονεύει·
μεγάλος θρήνος έγινε μέσα στη Βηθλεέμη.
Ηρώδη, κακοκέφαλε και κακομοιρασμένε,
με του Θεού τη δύναμη πολέμησες, καημένε.
Κι από καιρού να ’στε καλά, να ’ρθουμε να σας δούμε
και τα γενέθλια Χριστού πάλε να σας τα πούμε.
Και βάλτε τα χεράκια σας μες στα βαλάντιά σας
και χάρισέ μας χάρισμα, ό,τι βαστά η καρδιά σας.
Και εις έτη πολλά.
Τα Τραγούδια και οι Τόποι τους – Ελληνικά Κάλαντα. Πενήντα επτά κάλαντα από τις περιοχές του ελληνισμού πάνω σε έναν διαδραστικό χάρτη. Κάλαντα των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων με οδηγό το Αρχείο της Δόμνας Σαμίου. Ξεκινήστε την περιήγηση
Τα Τραγούδια και οι Τόποι τους – Μικρασιατική Προποντίδα (Α’ μέρος). Περιήγηση πάνω στον διαδραστικό χάρτη των περιοχών του Μαρμαρά, της Αρτάκης και της Πανόρμου, με οδηγό το Αρχείο Δόμνας Σαμίου. Τραγούδια, πληροφορίες, μαρτυρίες και φωτογραφίες από τις 50 πόλεις και χωριά όπου ζούσαν Ρωμιοί έως το 1922. Ξεκινήστε την περιήγηση
Χορωδία
