00:00
Βλέπω καράβια κι έρχονται, ωραία που μου φαίνονται
καραβάκια π’ αρμενίζουν
την καρδούλα μου ραγίζουν.
Το ’να αρμενίζει με νοτιά, βόηθα, Χριστέ και Παναγιά
τ’ άλλο με τραμουντάνα, άσπρη μου παχιά σουλτάνα.
Το τρίτο το μικρότερο κ’ απ’ όλα εμορφότερο
κείνο κάνει εγιαλέσα, κ’ έχει το πουλί μου μέσα.
Έλεσα, μάτια μ’, έλεσα, μικρή ’σουν και σε γέλασα
έλεσα και τιραμόλα, η αγάπη ’ναι μαργιόλα.
Ιδιοτοπικός χορός που χορεύεται κατά την περίοδο της Αποκριάς και ονομάζεται «αποκριάτικος».
Δείτε επίσης το τραγούδι, Βλέπω καράβια κι έρχονται.
Ζωντανή ηχογράφηση από τη συναυλία Η γνωστή και η άγνωστη Δόμνα, που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στις 29/10/1998.
Το κατέγραψε η Δόμνα Σαμίου στη Σκιάθο από τον Γιάννη Παρίση και τον Διαμαντή Μυρώδη, το 1975.
Δείτε το τραγούδι σε άλλη εκτέλεση με ομάδα ανδρών από τη Σκιάθο
Οι δύο τελευταίες στροφές θέλουν διόρθωση ως εξής:
“Ελέσα μάτια μ’, Ελέσα, μικρή ’σουν και σε γέλασα
Ελέσα Ελέσα και εγια μόλα, η αγάπη ’ναι μαργιόλα”
(Ελέσα [κι όχι έλεσα]: γυναικείο όνομα που συνηθίζεται σε νησιά του Αιγαίου
εγια μόλα [κι όχι τιραμόλα]: ρυθμικό παράγγελμα όταν τραβούν κουπί οι βαρκάρηδες)
*κατά το τραγούδημα το “Ελέσα” παρατονίζεται σε “Έλεσα” ώστε να βγει ο ρυθμός
Χρυσούλα Τασολάμπρου (2020)
καθ. Βυζαντινής & Παραδοσιακής Μουσικής
1. Το “έγια” προέρχεται από (αρχ) το “εἶα”- είναι ένα επιφώνημα που χρησιμοποιείται για να ευθυμήσει κάποιος ή για να παρακινηθεί σε κάτι: Τράβα, δώσ΄του…
2. μόλλα = προστακτική του ιταλικού ρ. mollare < αρχ. λατ. mollum = χαλαρώνω < Ελλ. μαλακός. Η όλη φράση σημαίνει «τράβα και άσε» και αποτελεί χαρακτηριστική εντολή για κωπηλασία. Πρβλ.: Έγια μόλα – Έγια λέσα , γεια σου θάλασσα μπαμπέσα.
3. Το «έγια λέσα» (<λάσε με αναγραμματισμό <lasciare είναι συνώνυμο του «ἑγια μόλα». Στα λατινικά lascia είναι η προστακτική του lasciare > λασκάρω, χαλαρώνω. Οπότε δεν ευσταθεί η ερμηνεία του έλεσα με το γυναικείο όνομα Ελέσα, που δεν χρησιμοποιείται εξάλλου σχεδόν ποτέ στα νησιά των Β. Σποράδων.
4. τιραμόλα: tira e molla (τράβα και χαλάρωσε, λύσε), ναυτικό παράγγελμα για τη μεταβολή του πετάσματος των ιστίων.
Γιάννης Γαρυφάλλου (2020)
Υπάλληλος Υπ. Παιδείας
Τραγούδι
Κλαρίνο
Βιολί
Λαούτο
Πληροφορητές
