Η αφήγηση ωραίων, θαυμαστών και ηρωικών πράξεων του παρελθόντος ήταν πάντα και για όλους τους λαούς το νήμα που οδηγούσε και ύφαινε το μέλλον. Αυστηρά και δωρικά, σαν τους ήρωες που περιγράφουν, τα ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια που ονομάζουμε Ιστορικά, λειτουργούσαν άλλοτε σαν χρονικά, άλλοτε σαν μουσικοί μύθοι και συχνά χρησίμευαν […]
Εψές προψές επέρναγα απ’ τα, μωρέ ν-απ’ τα βουνά της Πιάνας κι ακώ το γέ- μωρέ παιδιά, κι ακώ το γέρο του Μωριά. Κι ακώ το γέρο του Μωριά, το γερο-Θοδωράκη να λέει στα παλληκάρια του, να λέει στα παιδιά του. Παιδιά μ’ πήρ’ ο χινόπωρος, πήρ’ ο βαρύς χειμώνας, πέσαν τα [...]
Λαλού- βάι, λαλούδι1 της Μονομπασιάς, λαλούδι της Μονομπασιάς και κάστρο της Αθήνας και κάστρο της Αθήνας. Και Παλαμήδι τ’ Αναπλιού άνοιξε να ’μπω μέσα. Να δω τις Αναπλιώτισες, τις Αναπλιωτοπούλες, πώς πλένουν, πώς λευκαίνουνε, πώς μοσχοσαπουνάνε. Με το ’να χέρι πλένουνε, με τ’ άλλο σαπουνάνε, και με τα δυο τα [...]
Όλα τα κάστρα τα ’δα κι όλα τα ’δειρα,1 βρ’ αμάν αμάν αμάν, κι όλα τα ’δειρα· κι όλα τα ’δει- τα ’δειρα, Φραγκοπούλα και Ρωμιά. Σαν της Ωριάς το κάστρο, κάστρο δεν είδα, Φράγκα με τα ρεπαντιά,2 να ’χει ασημένιες πόρτες κι αργυρά κλειδιά, Φραγκοπούλα και Ρωμιά. Τούρκοι το πολεμούσαν [...]
