Αν αποθάνω, θάψον με σ’ έναν ψηλόν ραχόπον ν’ ακούω τσoπάν σύριγμαν και τουλουμί1 λαλόπον. Ραχόπα μ’ ντο συρίζετε, ποτάμια ντο βοάτε θα έρ’ται και διαβαίν’ τ’ αρνί μ’ και ν απ’ εσάς φοάται. Νασάν, εσάς ψηλά ραχιά, πάντα χλωροφοράτε2 διαβαίν’νε χρόνια και καιρούς, καμίαν ’κι γεράτε. Νεοελληνική απόδοση Αν πεθάνω, [...]
Δέντρο ν-εί- χάι χάι μωρ’ Βιργινάδα δέντρο ν-εί- μωρέ, είχα στην αυλή μου δέντρο ν-εί- μωρέ, είχα στην αυλή μου για παρη- παρηγοριά δική μου. Πράσινα κάνει τα φύλλα, τα κλωνάρια του γαλάζια. Κόρη κάθονταν στον ίσκιο κι έπλεκε χρυσό γαϊτάνι. [Πλέξ’ το, κόρη, το γαϊτάνι πλέξ’ το και κρουστάλλωνέ το1 κι αλλουνού [...]
’Πού την ’πού πάνω γειτονιάν, ’πού την ’πού πάνω τέλεια έσει τρεις κόρες όμορφες τζαι ψιλοτραουδούσιν, η μια ψιλά, η μια χοντρά τζ’ οι τσάμπρες1 αδονούσιν2. Η τρίτη η καλλύττερη εφύτεψεν πιπέριν. Ετέρκασεν αφέντης μας τζαι πάει καθημέρη. Που τ’ άκουσεν η ρήαινα αρκώθην3 τζ’ εθυμώθην. Ευτύς εμπόγραψεν χαρτίν με χωριστό μελάνιν4, [...]
Kάτου στα Pόδα, στα Pοδοπούλα ξένους αγάπ’σι μια ρωμιοπούλα κι η ρωμιοπούλα δεν τονε θέλει. – Πάρτουν, κόρη μου, τουν ξένουν άντρα, θα σι φουρέσει φλουριά κι χάντρα. – Δεν τονε θέλω, δεν τονε παίρνω, δεν τονε θέλω τουν ξένουν άντρα κι ας μι φουρέσει φλουριά κι χάντρα.
Κάτω στον άγριον τον αγρό1, στον άγριον καλαμιώνα, κάουρας εδρακόντεψεν και τρώει τους αντρειωμένους. Τρώει τον μαύρον του Φωκά, τρώει τον Νικηφόρο, τρώει τον Εφτατράχηλον που τρέμ’ η γης κι ο κόσμος. Κι ο βασιλιάς σαν το ‘κουσεν πολύν του κακοφάνη, χαπάρια και μηνύματα στον Κωσταντίνον πέμπει. – Έλα, για [...]
Αχ, ο Κωσταντής, αχ, κι ο Κωσταντάς κι ο Μικροκωσταντίνος, Κωσταντάκη μου, κι ο Μικροκωσταντίνος, λεβεντάκι μου, τρεις χρόνους επερπάτησε να βρει καλή γυναίκα, [να βρει ψηλή, να βρει λιγνή, να βρει καμαροφρύδα.] Βρίσκει ψηλή, βρίσκει λιγνή, βρίσκει της αρεσιάς του. Πουλάκι πήγε κι έκατσε στου Κωσταντή το γόνα, [δεν [...]
Στη Θράκη και μεταξύ των Ελλήνων προσφύγων από τον Πόντο της Μ. Ασίας, αλλά και σ’ άλλους βαλκανικούς λαούς, η μεγάλη φλογέρα, που διαιρείται σε τρία κομμάτια κι έχει μήκος περίπου ένα μέτρο, λέγεται γαβάλα ή γαβάλ ή καβάλ. Σ’ άλλες περιοχές της χώρας το ίδιο όργανο λέγεται τζαμάρα. Ηχογραφήθηκε [...]
Χορός του Πάσχα ⬥ Έρθεν οφέτος η Λαμπρή, τον κουκαράν1 εβγάλτεν φετιζνόν κόκκινον ωβόν,2 ξαν’ σην εικόναν βάλτεν Την Λαμπρήν χρόνια πολλά τρώνε κόκκινα ωβά την Λαμπρήν Χριστός Ανέστη όλ’ λένε Αληθώς Ανέστη. Έρθεν οφέτος η Λαμπρή, τα καλά τα ημέρας θα φορούν και σκεπάουνταν3 τα κορτσόπα τη χώρας. Χριστός [...]
Ραχία σκίζω κι έρχουμαι, αρνί μ’ ας σο χατίρι σ’ εσέν που έχ’ τη σκύλ’ ο γιόν, κι ξέρ’ το μεκατίρι1 σ’. Αρνί μ’ τον τόπον ντο πατείς, την πόδα σ’ εγνωρίζω γομούται παρχαρί νερόν, κλίσκουμαι κα και πίνω. Τ’ αρνί μ’ επαρεξέγκε2 με ους τα δύο λιθάρια τα δάκροπα3 [...]
Σου ‘πα μάνα, καλέ μάνα, σου ‘πα μάνα πάντρεψέ με, σου ‘πα μάνα πάντρεψέ με, σπιτονοικοκύρεψέ με. Γέρον άντρα μη μου δώσεις γιατί θα τα μετανιώσεις, γιατ’ ο γέρος τα ξετάζει, στο ξύλο τα λογαριάζει.
