Δημοσίευμα με αφορμή τις συναυλίες στο ‘Κύτταρο’, απόσπασμα.
Εάν βρεθείτε, Δευτέρα βράδυ, στο Κύτταρο της οδού Ηπείρου, και ακούσετε τη Δόμνα Σαμίου να τραγουδάει το Τζιβαέρι ή το Γιάννη μου το μαντήλι σου, σίγουρα θα νιώσετε συγκινημένοι. Με μια συγκίνηση τελείως διάφορη από εκείνη που θα μπορούσε να σου δώσει οποιοδήποτε πολύ ωραίο τραγούδι, οποιαδήποτε πολύ ωραία μουσική. Με τη συγκίνηση που δίνει μονάχα ένας καημός γνώριμος, ένας καημός που σε αφορά. Αληθινός καημός από ένα χώρο, όπου κι’ εσύ ανήκεις.
Μικρόσωμη, στέρεη, αυστηρή, γλυκύτατη. Η Δόμνα Σαμίου τραγουδάει και συνομιλεί μαζί σου. Με τραγούδια, που η ίδια, κρατώντας ένα μαγνητόφωνο, ανακάλυψε και κατέγραψε, οδοιπορώντας επί χρόνια πολλά την Ελλάδα. Τη συνοδεύουν τραγουδιστάδες και οργανοπαίχτες, που με τα λαούτα και τα βιολιά τους, με τη λύρα, τα κλαρίνα, τα νταούλια, τα ντέφια, τις τσαμπούνες, τα σαντούρια και τα τουμπελέκια τους γέμισαν πανηγύρια και γιορτάδες, παντού όπου επικράτεια ελληνική.
Η Δόμνα Σαμίου, την πρώτη της συνάντηση με την μουσική μας παράδοση, την έζησε πολύ μικρή. Σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών, δίπλα στο δάσκαλο Σίμωνα Καρά, από τον οποίο πήρε και τα πρώτα μαθήματα βυζαντινής μουσικής. […]
Αν ήθελε να ξεχωρίσει κάποιες ιδιαίτερα ευτυχείς στιγμές στην πορεία της, θα σημείωνε την περυσινή συμμετοχή της στο Φεστιβάλ Μπαχ του Λονδίνου. Όπου, καλεσμένη από την Λίνα Λαλάντη, πήρε μέρος, μαζί με το συγκρότημα της, σε ερμηνείες ηρωικών ασμάτων. Κι ακόμη, θα ξεχώριζε το δίσκο της, που, πριν από μερικούς μήνες, κυκλοφόρησε στο Παρίσι ο Οίκος Chant du Monde, στη γνωστή σειρά «Ζωντανή Εθνολογία» (σ.σ Ethnologie Vivante: Grèce).
Στο πρόγραμμα, διαφορετικό κάθε Δευτέρα, τα τραγούδια της εναλλάσσονται με χορούς, οι οποίοι αποδίδονται από τον Όμιλο της Ελένης Τσαούλη. Από μια ομάδα, που χωρίς τον ελάχιστο επαγγελματισμό, αλλά με αφοσίωση και μεράκι αμέτρητο, χορεύει υποδειγματικά αυθεντικούς τους ελληνικούς ρυθμούς. Έργο ζωής της Ελένης Τσαούλη, της χορεύτριας που, μετά από λαμπρές σπουδές στο κλασικό μπαλέτο, απεφάσισε να δοθεί στην έρευνα και αξιοποίηση της χορευτικής μας παράδοσης. Ο αγώνας της πρωτοπόρος, παράτολμος στην αρχή, πεισματικός ενθουσιώδης, χωρίς καμιά ποτέ επιχορήγηση, συνεχίζεται αδιάκοπος, από το 1954. Επί δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια.
Η ιδέα και η πρωτοβουλία να παρουσιαστούν δημοτικά τραγούδια και χοροί στη μπουάτ, είναι του Διονύση Σαββόπουλου. Και το γεγονός, διαπιστώνεις ότι κατορθώνει τούτο το σημαντικό: Ξαφνικά, ανακαλύπτεις ότι το δημοτικό τραγούδι, αυτοδύναμο και συγκλονιστικό, παύει να είναι αξία μουσειακή, φολκλόρ, είδος προς επίδειξιν σε φεστιβάλ και εθνικές εορτές. Αλλά πραγματικότητα με λειτουργία χειροπιαστή, ζώσα, κοχλάζουσα.
Κριτική , Φάνη Πετραλιά , Περιοδικό «Γυναίκα», 27 Δεκεμβρίου 1972
