Μιράντα Τερζοπούλου

Από τους βασικούς και σταθερούς συνεργάτες της Δόμνας Σαμίου, στενή φίλη και ιδρυτικό μέλος του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου. Με βαθιά γνώση του δημοτικού τραγουδιού, ως μόνιμη ερευνήτρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, συνεργάστηκε επί σειρά ετών με τη Δόμνα Σαμίου ως επιστημονική σύμβουλος και συγγραφέας σε εκδόσεις και συναυλίες.

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Γνώρισε εκτεταμένα τον ελλαδικό χώρο μέσα από πολύχρονα ταξίδια, έρευνα και καταγραφή. Μελέτησε και τεκμηρίωσε ποικίλες εκφάνσεις του λαϊκού πολιτισμού, με έμφαση στην παραδοσιακή μουσική, τις λαϊκές τελετουργίες και τις προφορικές πρακτικές, συνεργαζόμενη με διαφορετικές εθνοτικές, γλωσσικές και θρησκευτικές κοινότητες εντός και εκτός Ελλάδας. Δημιούργησε σημαντικό αρχείο σπάνιου οπτικοακουστικού υλικού, το οποίο προέκυψε από συστηματικές ηχογραφήσεις και βιντεοσκοπήσεις πεδίου.

Κύριο πεδίο ενδιαφέροντός της αποτελούν οι λαϊκές τελετουργίες γύρω από θηλυκές ιερές μορφές και ο συμβολικός κόσμος της γυναίκας στο τραγούδι και στην αφήγηση. Ερευνά επίσης τη μουσική ως δομικό στοιχείο των εθιμικών πρακτικών και ως μέσο κοινωνικής επικοινωνίας, τα συμβολικά συστήματα, τις περιθωριακές ομάδες και ζητήματα ταυτότητας και αποκλεισμού.

Εργάστηκε με κοινότητες Ελλήνων Ρομά (χριστιανών και μουσουλμάνων) και συνέγραψε το εκπαιδευτικό εγχειρίδιο Οι Τσιγγάνοι στην Ελλάδα. Ιστορία – Πολιτισμός (Αθήνα 1996, β΄ έκδ. 2001, Υπουργείο Παιδείας – Γ.Γ. Λαϊκής Επιμόρφωσης). Πραγματοποίησε μακροχρόνια έρευνα για τη μουσουλμανική ετεροδοξία (αλεβισμό, μπεκτασισμό, σουφισμό) σε Θράκη και Τουρκία, παρουσιάζοντάς την στα πρώτα διεθνή συνέδρια σχετικά με το αντικείμενο.

Ως υπεύθυνη ομάδων συμμετείχε σε πολυετή ερευνητικά προγράμματα, όπως:
• «Θράκη» και «Ανατολική Μακεδονία» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής για την καταγραφή της μουσικοχορευτικής παράδοσης της Βόρειας Ελλάδας
• πρόγραμμα καταγραφής μουσικών δρώμενων του βορειοελλαδικού χώρου 
• ελληνοτουρκικό πρόγραμμα Discussing Europe on the Banks of Maritza River 
• πρόγραμμα δημιουργίας Αρχείου Πολιτιστικής Κληρονομιάς Λήμνου

Παρουσίασε πλήθος ανακοινώσεων σε συνέδρια, μαθήματα, σεμινάρια και διαλέξεις, καθώς και σχετικές δημοσιεύσεις. Συμμετείχε σε εκδόσεις δίσκων παραδοσιακής μουσικής. Σταθερή συνεργάτρια–συγγραφέας του Συλλόγου Δόμνα Σαμίου.

Έχει συνεισφέρει στη δημιουργία πολλών εθνογραφικών ντοκιμαντέρ και εργάστηκε ως ραδιοφωνική παραγωγός στο Γ΄ Πρόγραμμα της ΕΡΤ. Συνεργάστηκε στην ανάπτυξη ψηφιακών βάσεων δεδομένων πολιτισμικού περιεχομένου (Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη Λίλιαν Βουδούρη, ΚΕΕΛ, ΚΣΔΜ Δόμνα Σαμίου, Αρχείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς Λήμνου).

Μέλος της Γραμματείας του Κέντρου Ερευνών Μειονοτικών/Μεταναστευτικών Ομάδων (ΚΕΜΟ).


Πηγή: Μιράντα Τερζοπούλου

Δίσκοι

Ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας-δώρου του Μεγάρου Μουσικής στα εβδομηκοστά γενέθλια της Δόμνας Σαμίου τον Οκτώβριο του 1998. Στο πρόγραμμα, τραγούδια λιγότερο γνωστά, στην πλειονότητά τους αργά και αφηγηματικά, που η Δόμνα αγαπούσε ιδιαίτερα.
Η αφήγηση ωραίων, θαυμαστών και ηρωικών πράξεων του παρελθόντος ήταν πάντα και για όλους τους λαούς το νήμα που οδηγούσε και ύφαινε το μέλλον. Αυστηρά και δωρικά, σαν τους ήρωες που περιγράφουν.
Εμπλουτισμένη επανέκδοση του LP "Ξενιτεμένο μου πουλί" που κυκλοφόρησε στη Σουηδία το 1980 από την Caprice Records. Περιέχει 9 επιπλέον τραγούδια από τη δισκοθήκη και το αρχείο του Συλλόγου και αναλυτικά σχόλια για την ελληνική παραδοσιακή μουσική και τη Δόμνα Σαμίου.
Μια συλλογή που απευθύνεται στα παιδιά αλλά αποτελεί και βοήθημα σε όσους θέλουν να τους προσφέρουν ερεθίσματα από έναν κόσμο που χάνεται.
Τραγούδια σπάνια και πολύτιμα, τραγουδισμένα παραμύθια με στοιχεία από αρχαίους μύθους. Μέσα από αυτά ο λαός μπόρεσε να ενώσει το πραγματικό με το υπερφυσικό και να αφηγηθεί ιστορίες, συνήθως τραγικές, που ίσως κάποτε συνέβησαν ή θα μπορούσαν να συμβούν.
Τα «ανίερα-ιερά» αθυρόστομα τραγούδια της Αποκριάς, στην τολμηρή έκδοση του 1994 που τάραξε τα νερά της συντηρητικής παράδοσης. Συλλογή με 24 τραγούδια και χορούς του ελληνικού καρναβαλιού μαζί με επεξηγηματικά κείμενα.
Τα «ανίερα-ιερά» τραγούδια της Αποκριάς με την ιερή τους αθυροστομία  ετάραξαν τα νερά των σεμνότυφων καπηλευτών της παράδοσης. Ο διπλός δίσκος με τα  είκοσι τέσσερα κομμάτια συνοδεύεται από εκτενή κείμενα που αναλύουν το παγανιστικό τελετουργικό πλαίσιο εντός του οποίου λέγονται τα τραγούδια.
Βιντεοσκοπημένη παράσταση με θεατροποιημένα αποκριάτικα τραγούδια και λαϊκά δρώμενα, όπως αυτά παρουσιάστηκαν στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, το 2003.
Αυτός ο δίσκος είναι ίσως το καλύτερο κλειδί για να κατανοήσει κανείς το βαθύτερο νόημα της ελληνικής πασχαλιάς, αφού συγκεντρώνει πολλά έθιμα της συγκεκριμένης εποχής του χρόνου, μαζί με τα τραγούδια και τα μουσικά κομμάτια που τα συνοδεύουν.
Είκοσι οκτώ τραγούδια και τρεις οργανικοί σκοποί αποτυπώνουν τον τρόπο που τραγούδησε ο κατεξοχήν θαλασσινός λαός μας τη θάλασσα των πειρασμών, του κινδύνου, του κάλλους, της γαλήνης αλλά και του χαμού.

Συναυλίες

Αποκριάτικο γλέντι στη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. Θεατροποιημένα αποκριάτικα τραγούδια, χοροί, λαϊκά δρώμενα και έθιμα. Εκτός από τη Δόμνα και τους μόνιμους συνεργάτες της παίρνουν μέρος μουσικοί, τραγουδιστές, χορευτές και συγκροτήματα από περιοχές της Ελλάδας όπου ακόμα και σήμερα οι γιορτασμοί και οι τελετουργίες της Αποκριάς διατηρούν το ήθος […]