Μιράντα Τερζοπούλου

Από τους βασικούς και σταθερούς συνεργάτες της Δόμνας Σαμίου, στενή φίλη και ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου. Γνωρίζοντας καλά το θέμα των δημοτικών τραγουδιών, ως μόνιμη ερευνήτρια του αντίστοιχου τμήματος του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, συνεργάζεται επί χρόνια με την Δόμνα Σαμίου ως επιστημονική σύμβουλος και συγγραφέας για εκδόσεις και συναυλίες.

Η Μιράντα Τερζοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Γνώρισε καλά πολλές περιοχές της Ελλάδας ταξιδεύοντας πολύ, ερευνώντας και καταγράφοντας. Έχει καταγράψει και μελετήσει πολλές εκδηλώσεις και μορφές του λαϊκού πολιτισμού και ιδιαίτερα της παραδοσιακής μουσικής και των λαϊκών τελετουργιών δουλεύοντας με διάφορες εθνοτικές, γλωσσικές, θρησκευτικές ομάδες εντός και εκτός Ελλάδας. Ηχογραφεί και βιντεοσκοπεί ό,τι είναι απαραίτητο για την ερευνά της, έχοντας συγκροτήσει ένα σημαντικό αρχείο σπάνιου οπτικοακουστικού υλικού.

Αντικείμενο της έρευνάς της είναι κυρίως οι λαϊκές τελετουργίες γύρω από θηλυκές ιερές μορφές και γενικότερα ο κόσμος των συμβόλων γύρω απ’ τη γυναίκα στις αφηγήσεις και το τραγούδι. Επίσης, η μουσική ως δομικό στοιχείο των εθιμικών τελετουργιών και ως κώδικας επικοινωνίας, τα συμβολικά συστήματα, η αφηγηματικότητα, η θέση της γυναίκας, οι περιθωριακές και αποκλεισμένες ομάδες.

Έχει δουλέψει για τους Έλληνες Ρομά, χριστιανούς και μουσουλμάνους, και έχει συγγράψει το εκπαιδευτικό εγχειρίδιο: Οι Τσιγγάνοι στην Ελλάδα. Ιστορία – Πολιτισμός. Αθήνα 1996, β΄ 2001, έκδ. Υπουργείο Παιδείας – Γ.Γ.Λαϊκής Επιμόρφωσης.

Έχει επίσης κάνει μακροχρόνια έρευνα για την μουσουλμανική ετεροδοξία (αλεβισμό, μπεκτασισμό, σουφισμό) στη Θράκη και την Τουρκία την οποία έχει παρουσιάσει στα πρώτα διεθνή συνέδρια που πραγματοποιήθηκαν γύρω από τα θέματα αυτά.

Εργάστηκε ως υπεύθυνη ομάδας σε σχετικά με τα ενδιαφέροντα και την εμπειρία της ερευνητικά προγράμματα, όπως:

• Ερευνητικά Προγράμματα «Θράκη» και «Ανατολική Μακεδονία» του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής» για την καταγραφή, μελέτη και προβολή της μουσικής και χορευτικής παράδοσης της Βόρειας Ελλάδας (1995-2004)

• Πρόγραμμα καταγραφής των μουσικών δρώμενων του βορειοελλαδικού χώρου του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (2000-2004)

• Το ελληνο-τουρκικό Πρόγραμμα «Discussing Europe on the Banks of Maritza River: Thrace as a European Cultural Space [Συζητώντας στις Όχθες του Έβρου: η Θράκη ως Ευρωπαϊκός πολιτισμικός χώρος] (2007-2008).

• Πρόγραμμα Δημιουργίας Αρχείου Πολιτιστικής Κληρονομιάς Λήμνου (2002-)

Έχει κάνει πολλές ανακοινώσεις σε συνέδρια, μαθήματα, σεμινάρια, διαλέξεις, δημοσιεύσεις σχετικά με όλα τα παραπάνω θέματα. Επίσης, έχει συμμετάσχει σε εκδόσεις δίσκων παραδοσιακής μουσικής και είναι σταθερή συνεργάτρια και συγγραφέας στις εκδόσεις του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου.

Έχει συμμετάσχει στην δημιουργία πολλών εθνογραφικών ντοκυμαντέρ και εργάστηκε ως ραδιοφωνικός παραγωγός στο Γ΄ Πρόγραμμα της ΕΡΤ . Συνεργάστηκε στη δημιουργία ψηφιακών βάσεων δεδομένων πολιτισμικού περιεχομένου (Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη Λίλιαν Βουδούρη, Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας, Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου, Αρχείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς Λήμνου).

Είναι μέλος της Γραμματείας του Κέντρου Ερευνών Μειονοτικών/Μεταναστευτικών Ομάδων (ΚΕΜΟ).

Πηγή: Μιράντα Τερζοπούλου


mirandaterzopoulou@gmail.com

Facebook

Δίσκοι

Ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας-δώρου του Μεγάρου Μουσικής στα εβδομηκοστά γενέθλια της Δόμνας Σαμίου τον Οκτώβριο του 1998. Στο πρόγραμμα, τραγούδια λιγότερο γνωστά, στην πλειονότητά τους αργά και αφηγηματικά, που η Δόμνα αγαπούσε ιδιαίτερα. Ανάμεσα στους καλεσμένους της,  φίλοι και συνεργάτες, όπως  η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο Λυκούργος Αγγελόπουλος, ο Διονύσης Σαββόπουλος […]
Η αφήγηση ωραίων, θαυμαστών και ηρωικών πράξεων του παρελθόντος ήταν πάντα και για όλους τους λαούς το νήμα που οδηγούσε και ύφαινε το μέλλον. Αυστηρά και δωρικά, σαν τους ήρωες που περιγράφουν, τα ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια που ονομάζουμε Ιστορικά,  λειτουργούσαν άλλοτε σαν χρονικά, άλλοτε σαν μουσικοί μύθοι και συχνά χρησίμευαν […]
Εμπλουτισμένη επανέκδοση του LP "Ξενιτεμένο μου πουλί" που κυκλοφόρησε στη Σουηδία το 1980 από την Caprice Records. Περιέχει 9 επιπλέον τραγούδια από τη δισκοθήκη και το αρχείο του Συλλόγου και αναλυτικά σχόλια για την ελληνική παραδοσιακή μουσική και τη Δόμνα Σαμίου.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής της η μύηση των παιδιών στην παραδοσιακή μουσική απασχολούσε ιδιαίτερα τη Δόμνα. Σε αυτή τη συλλογή συγκέντρωσε τραγούδια με απλούς ρυθμούς και μελωδίες αλλά και μερικά ωραία δημοτικά από αυτά που τώρα πια δεν ακούγονται σχεδόν καθόλου, όμως μεταφέρουν ένα σημαντικό μήνυμα. Μια συλλογή που […]
Τραγούδια σπάνια και πολύτιμα, τραγουδισμένα παραμύθια με στοιχεία από αρχαίους μύθους. Μέσα από αυτά ο λαός μπόρεσε να ενώσει το πραγματικό με το υπερφυσικό και να αφηγηθεί ιστορίες, συνήθως τραγικές, που ίσως κάποτε συνέβησαν ή θα μπορούσαν να συμβούν, όσο φανταστικές κι αν φαίνονται. Ερμηνείες εκφραστικές από την ίδια τη […]
Η πιο διάσημη έκδοση του Συλλόγου! Τα «ανίερα-ιερά» αθυρόστομα τραγούδια της Αποκριάς, στην τολμηρή έκδοση του 1994 που τάραξε τα νερά της συντηρητικής παράδοσης. Συλλογή με 24 τραγούδια και χορούς του ελληνικού καρναβαλιού μαζί με επεξηγηματικά κείμενα που αναλύουν το παγανιστικό τελετουργικό πλαίσιο εντός του οποίου λέγονται τα τραγούδια αυτά […]
Η πιο διάσημη έκδοση του Συλλόγου. Τα «ανίερα-ιερά» τραγούδια της Αποκριάς με την ιερή τους αθυροστομία  ετάραξαν τα νερά των σεμνότυφων καπηλευτών της παράδοσης. Ο διπλός δίσκος με τα  είκοσι τέσσερα κομμάτια συνοδεύεται από εκτενή κείμενα που αναλύουν το παγανιστικό τελετουργικό πλαίσιο εντός του οποίου λέγονται τα τραγούδια, τραγούδια συνδεδεμένα […]
Βιντεοσκοπημένη παράσταση με θεατροποιημένα αποκριάτικα τραγούδια και λαϊκά δρώμενα, όπως αυτά παρουσιάστηκαν στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στις 4 Μαρτίου 2003. Εκτός από τη Δόμνα και τους μόνιμους συνεργάτες της παίρνουν μέρος μουσικοί, τραγουδιστές, χορευτές και συγκροτήματα από περιοχές της Ελλάδας όπου ακόμα και σήμερα οι γιορτασμοί και οι τελετουργίες της […]
Η σημαντική αυτή δισκογραφική δουλειά είναι ίσως το καλύτερο κλειδί για να κατανοήσει κανείς το βαθύτερο νόημα της ελληνικής πασχαλιάς, αφού συγκεντρώνει πολλά έθιμα της συγκεκριμένης εποχής του χρόνου, μαζί με τα τραγούδια και τα μουσικά κομμάτια που τα συνοδεύουν. Το πρώτο CD περιέχει -μεταξύ άλλων- τελετουργικά τραγούδια της Σαρακοστής […]
Στον πλούτο της λαϊκής ποίησης έχουν αποτυπωθεί η απεραντοσύνη της θάλασσας,  όλες οι εκφάνσεις της ναυτικής μας παράδοσης, οι αρετές, οι αξίες και η γοητεία της ναυτοσύνης, όπως αποδεικνύει θαυμάσια αυτή τη συλλογή.  Είκοσι οκτώ τραγούδια και τρεις οργανικοί σκοποί αποτυπώνουν τον τρόπο που τραγούδησε ο κατεξοχήν θαλασσινός λαός μας […]

Συναυλίες

Αποκριάτικο γλέντι στη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. Θεατροποιημένα αποκριάτικα τραγούδια, χοροί, λαϊκά δρώμενα και έθιμα. Εκτός από τη Δόμνα και τους μόνιμους συνεργάτες της παίρνουν μέρος μουσικοί, τραγουδιστές, χορευτές και συγκροτήματα από περιοχές της Ελλάδας όπου ακόμα και σήμερα οι γιορτασμοί και οι τελετουργίες της Αποκριάς διατηρούν το ήθος […]